Βαρβάρα Δουμανίδου: «Νομίζω πως όλη μου τη ζωή προετοιμαζόμουν για να ανεβάσω ένα αστυνομικό έργο»
Εν όψει της πρεμιέρας του «Ποιος φοβάται την Άγκαθα Κρίστι» στις 2 Δεκεμβρίου, στο Θέατρο Αυλαία, ήμουν ιδιαίτερα τυχερός να συζητήσω με τη σκηνοθέτρια και σεναριογράφο του έργου, την ευγενέστατη κυρία Βαρβάρα Δουμανίδου, την οποία και ευχαριστώ θερμά για τον γόνιμο διάλογο!
Κυρία Δουμανίδου, τι σας προσέλκυσε στη συγγραφή και σκηνοθεσία ενός κειμένου μαύρης κωμωδίας;
Νομίζω πως είναι γνωστό στην πόλη της Θεσσαλονίκης το πάθος μου για τα σκοτεινά έργα. Συνηθίζω να καταπιάνομαι με έργα που ψάχνουν βαθιά το τραγικό δίλλημα των ανθρώπων. Με συναρπάζουν οι έννοιες του θανάτου, του έρωτα, της αδικίας, της επανάστασης. Τα τελευταία 13 χρόνια με το Θέατρο του Άλλοτε έχω εργαστεί σε πολύ σκοτεινά τοπία, με κείμενα που αγγίζουν βαθιά την ανθρώπινη ψυχή. Πιστεύω πως αυτό μου το εγχείρημα, ήταν για να ξαφνιάσω κι εγώ η ίδια τον εαυτό μου. Φυσικά επιθυμώ με αυτή την επιλογή να ξαφνιάσω κυρίως τους θεατές του Θεάτρου του 'Αλλοτε. Τους έχουμε συνηθίσει σε πολύ σκληρές παραστάσεις. Είναι σαν ένα μικρό κέρασμα χαράς, αυτή η παράσταση. Βέβαια δεν μου είναι ξένο αυτό το είδος. Νομίζω πως όλη μου τη ζωή προετοιμαζόμουν για να ανεβάσω ένα αστυνομικό έργο. Ούσα η ίδια παθιασμένη αναγνώστρια των βιβλίων της Άγκαθα Κρίστι και επί 11 συναπτά έτη, ηθοποιός στο Studio Παράθλαση όπου έπαιζα στις παραστάσεις με έργα της που ανέβαζε ο θίασος, αντιλαμβάνεστε πως ήταν ένα μικρό απωθημένο μου.
Μιλήστε μας, δίχως «spoiler» φυσικά, για τη γενικότερη πλοκή του έργου!
Τον Ιανουάριο του 1970 ένας εμπορικός θίασος ανεβάζει στο Λονδίνο, ένα έργο της 'Αγκαθα Κρίστι, όταν συμβαίνει ένα φρικτό «ατύχημα.» Οι ηθοποιοί πανικοβάλλονται και στο θέατρο καταφθάνει ο διάσημος επιθεωρητής Άρτσι Μπένετ για να εξετάσει την υπόθεση. Τότε ξεκινά και το αδιανόητο ξετύλιγμα της εκκεντρικής συμπεριφοράς των ηθοποιών του θιάσου, με αποτέλεσμα να εμφανίζονται όλοι ύποπτοι στα μάτια του επιθεωρητή. Είναι γεγονός πως ως συγγραφέας προσπάθησα σε αυτό το έργο να παίξω με όλα τα κλισέ των μυθιστορημάτων της Κρίστι και ως σκηνοθέτης να τα αποδομήσω. Με χιούμορ, καυστικές ατάκες που χαρακτηρίζουν το βρετανικό φλέγμα, με τον κυνικό τρόπο που αντιμετωπίζουν τις άβολες καταστάσεις οι Άγγλοι, περιγράφω με κωμικό αλλά και τραγικό τρόπο μια ενδιαφέρουσα (θέλω να πιστεύω) αστυνομική ιστορία.
Θεωρείτε πώς το αίσθημα του μυστηρίου, εν συναρτήσει με μια δόση μαύρου χιούμορ, λείπει από τις ζωές μας;
Ναι, πιστεύω πως ναι. Είναι η ταχύτητα με την οποία ζούμε πια τη ζωή μας, που μας έχει καταδικάσει ανεπιστρεπτί στην απουσία μυστηρίου. Όταν τρέχεις καθημερινά, όταν δεν σου φτάνουν οι ώρες της ημέρας για να ανταπεξέλθεις στα βάρβαρα προγράμματα που ορίζει η εποχή, πως να μείνει καιρός για λίγο μυστήριο; Το μυστήριο απαιτεί χρόνο. Το μυστήριο έχει κάτι ονειρικό, μια δόση μαγείας, ένα σταμάτημα ενεργειών, μια παύση θορύβου, μια απουσία λέξεων. Το μυστήριο για να το πλάσεις θέλεις υλικά που κρύβονται βαθιά μέσα στα ένστικτα επιβίωσης των ανθρώπων, κι εκεί ψάχνω για να βγάλω το αποτέλεσμα που θέλω στην παράσταση. Τώρα όσον αφορά το χιούμορ, νομίζω πως σαν λαός έχουμε αρκετό. Δεν πιστεύω πως θα ήταν και πολύ ανεκτή η ζωή μας στην Ελλάδα χωρίς χιούμορ.
Γνωρίζω ότι είναι δύσκολο, αλλά, μιας και επιμελείστε το έργο, υπάρχει κάποιος χαρακτήρας που να ξεχωρίζει στα μάτια σας; Αν ναι, γιατί;
Θα πω το τετριμμένο, «είναι όλοι τους παιδιά μου» μιας κι εγώ τους έπλασα ως χαρακτήρες. Είναι τόσο γοητευτικό να δημιουργείς προσωπικότητες από το μυαλό σου και να τους βλέπεις να παίρνουν σάρκα και οστά μπροστά σου, ολοζώντανοι. Νιώθεις λίγο Θεός, λίγο Ποιητής. Δεν μπορώ να τους ξεχωρίσω. Έχω για κάθε έναν από τους ρόλους μια χαρά, σαν να τους γέννησα εγώ η ίδια. Και φυσικά όπως τα πραγματικά παιδιά, με το που τους δίνεις το δικό σου σχήμα και τα αφήσεις ελεύθερα, μεγαλώνουν, μεταμορφώνονται, αλλάζουν, γίνονται πιο πολύπλοκοι, πιο ενδιαφέροντες. Είμαι εξαιρετικά τυχερή που όλα αυτά τα χρόνια έχω τους συγκεκριμένους συνεργάτες, και που στη συγκεκριμένη περίπτωση πήραν το έργο μου και το μετέτρεψαν σε ένα ολοζώντανο κύτταρο που πάλλεται από φαντασία και δημιουργικότητα.
Πόσο απαιτητικοί θεωρείτε πως είναι οι θεατές σήμερα;
Πιστεύω πως το κοινό της Θεσσαλονίκης είναι τόσο ώριμο πια, που αντιλαμβάνεται πλήρως τη φύση και τη θέση ενός έργου. Ξέρει τις «αρπαχτές» αντιλαμβάνεται τις φθηνές παραγωγές, τα επιπόλαια ανεβάσματα, τους ναρκισσιστές σκηνοθέτες, τις στείρες κλίκες, τους δήθεν και τα «ψώνια.» Το πιο ευχάριστο για μας είναι πως πλέον το κοινό ανεβοκατεβάζει παραστάσεις κι όχι πληρωμένα site και ανίδεοι κριτικοί. Και πρέπει να γνωρίζουν οι θεατές, πως όταν στον χαιρετισμό μας μετά το τέλος της παράστασης χειροκροτούμε κι εμείς, είναι γιατί χειροκροτούμε το κοινό που μας τίμησε. Είναι το δικό μας ευχαριστώ.
Βρίσκω ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα την τοποθέτηση της παράστασης στις 23:00, σε ορισμένες μέρες, όπως και στη πρεμιέρα. Συνάδει με την ατμόσφαιρα του έργου;
Ω ναι! Δεν είναι θαυμάσια ιδέα να ξεκινά μια παράσταση μυστηρίου αυτή την ώρα; Προσωπικά πιστεύω πως ακόμη και ο χρόνος που παρακολουθείς κάτι έχει μια επίδραση πάνω σου. Ας πούμε, δεν θα μπορούσαμε να παρακολουθήσουμε μια αστυνομική ιστορία μυστηρίου μεσημεριάτικα. Θα χαλούσε εντελώς την ατμόσφαιρα. Και φυσικά είμαι σίγουρη πως αυτή την ώρα θα την προτιμήσουν ιδιαιτέρως οι νεότερες ηλικίες. Και χαιρόμαστε πολύ για αυτό.
Έχετε κάποια μελλοντικά σχέδια από τη νέα χρονιά;
Δεν σταματάμε να κάνουμε σχέδια ως Θέατρο του Άλλοτε. Ωστόσο δεν μπορώ να αποκαλύψω κάτι τώρα. Άλλωστε η ιστορία έχει δείξει πως το κοινό αποφασίζει πότε θα κατέβει ένα έργο. Για παράδειγμα η προηγούμενη παράσταση μας «Οι Μάγισσες του Βάρντε» σε κείμενο της Μαρίας Ράπτη, ήταν να παίξει για 9 παραστάσεις και συνεχίζει να ανεβαίνει με τεράστια επιτυχία, ένα χρόνο μετά. Θα παίξουμε το συγκεκριμένο έργο στο ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ Σερρών και έπειτα το «Ποιος φοβάται την Άγκαθα Κρίστι» σε διάφορες πόλεις της Περιφέρειας. Ομολογώ πως θα είναι μια πολύ δραστήρια χρονιά το 2024. Να είμαστε καλά να φτιάχνουμε ενδιαφέροντα πράγματα.
Ας αναφερθούμε στις ημερομηνίες και τους συντελεστές των παραστάσεων!
'Οπως προείπα είμαι ιδιαιτέρως χαρούμενη που συνεργάζομαι χρόνια με τους ίδιους εξαιρετικούς ηθοποιούς σε κάθε παράσταση μας με το Θέατρο του Άλλοτε. Ο Δημήτρης Βασιλειάδης που είναι χρόνια τώρα το δεξί μου χέρι (και το αριστερό) υποδύεται τον επιθεωρητή Άρτσι Μπένετ. Ο Δημήτρης επιμελείται και την κατασκευή των σκηνικών μας όπως και ενός πιάνου που παίζει σημαντικό ρόλο στην παράσταση. Η μεθοδικότητα αυτού του ανθρώπου και η ικανότητα του να δημιουργεί πράγματα είναι αξιοθαύμαστη. Οι υπόλοιποι πολύτιμοι συνεργάτες και ηθοποιοί είναι ο Παναγιώτης Καβαλιεράκης, η Θεοδώρα Κωστάκου, η Μαρία Σεμερτζίδου, ο Δημήτρης Ελιάς, και ο Κωνσταντίνος Μπάρκος. Έναν ρόλο έκπληξη έχει και ο τεχνικός του θεάτρου Αυλαία, Κυριάκος Αλεξιάδης. Και φυσικά guest star είναι η αγαπημένη μας Όλγα Καλαμάρα που δεν μπορώ να σας αποκαλύψω την ταυτότητα της στο έργο. Την πρωτότυπη μουσική σύνθεση, υπογράφει ο υπέροχος μουσικός Σταύρος Σταυρίδης που υπογραμμίζει με έξοχο τρόπο το σασπένς, το μακιγιάζ της παράστασης η Νταϊάνα Αντωνιάδου, το γραφιστικό artwork η Φωτεινή Φιλοξενίδου, τις φωτογραφίες ο Λάμπρος Καζάν και το προωθητικό βίντεο ο Τόμης Βρακάς.
Η παράσταση θα κάνει πρεμιέρα Σάββατο 2 Δεκεμβρίου και θα παίζεται μέχρι και τις 19 Δεκεμβρίου στο Θέατρο Αυλαία.
Ημέρες παραστάσεων:
Σάββατο 2 Δεκεμβρίου στις 23:00
Κυριακή 3 Δεκεμβρίου στις 21:00
Δευτέρα 4 Δεκεμβρίου στις 21:00
Σάββατο 9 Δεκεμβρίου στις 23:00
Κυριακή 10 Δεκεμβρίου στις 21:00
Δευτέρα 11 Δεκεμβρίου στις 21:00
Σάββατο 16 Δεκεμβρίου στις 23:00
Κυριακή 17 Δεκεμβρίου στις 21:00
Δευτέρα 18 Δεκεμβρίου στις 21:00
